Deze zomer nemen de bestuursleden van WeHelpen je mee in interessante discussies, bijzondere inzichten en vooral prikkelende punten om eens over na te denken. Nicole van Loy, directeur coöperatie Zelfzorg Ondersteunend en eigenaar/managing partner van The Essence Consulting, vertelt deze week over “Doen is veel belangrijker dan weten”.
Hij doet open. Het duurde even voor er gereageerd werd op de bel. Maar meneer is dan ook slecht ter been zo weet ik. Dat is ook de reden dat hij een wandelpartner zoekt. Na zijn hersenbloeding enkele jaren geleden is hij angstig alleen te gaan wandelen. Met als resultaat dat hij te weinig buiten komt, nog maar 1 keer per week, terwijl dat juist zo goed voor hem is.
Het voelde even ongemakkelijk om in te gaan op zijn hulpvraag en aan te bellen bij een onbekende. Maar het moment van “een onbekende” gaan helpen is voorbij zodra ik hem een hand geef en aankijk. Het is een dorpsgenoot. Maar net als ik heeft hij 20 jaar elders doorgebracht. Duidelijk blij met de aanspraak hoor ik in een klein uur zijn hele levensverhaal. Van de 14 hanen die hij een middag slachtte, de plekken waar hij woonde, zijn vrouw die overleed, de perikelen met 12 broers en zussen en kom ik erachter dat hij ooit met mijn opa werkte. En, heel belangrijk, onze verwachtingen komen overeen. Ik heb in mijn overvolle leven namelijk weinig tijd maar gelukkig waarschuwt meneer dat ik geen urenlange wandeling moet verwachten. “Een half uurke vrouwke, en dan ben ik moe”.
Mijn ervaring van afgelopen donderdag sluit prachtig aan bij wat we voor ogen hadden bij de oprichting van WeHelpen “het gemakkelijker maken er voor elkaar te zijn” en zo een verschil te maken in de veranderende samenleving. Mantelzorg en vrijwilligershulp waren op dat moment al groot. Het aantal uren mantelzorg oversteeg zelfs het aantal uren AWBZ zorg. Een groot deel van deze informele zorgverleners is overbelast terwijl het beroep erop toeneemt. Minder tijd en geld voor de formele zorg maakt burgerparticipatie noodzaak om ook in de toekomst te kunnen blijven voorzien in de benodigde uren hulp voor elkaar.
En het werkt! Sinds de oprichting van WeHelpen eind 2012 heeft de ontwikkeling een enorme vlucht genomen. Tientallen gemeenten, zorginstellingen, zorgverzekeraars en andere partijen zijn lid en het aantal stijgt wekelijks. 22.000 hulpaanbieders en zoveel mooie voorbeelden van matches. Toch zou het actieve gebruik en het aantal matches tussen vraag en aanbod versneld mogen worden. Maar hoe kunnen we de toepassing ervan actief versnellen? WeHelpen is niet iets dat je van bovenop oplegt. Geen voorspelbare “productie” maar “event driven”. Geen “one-size-fits-all” maar een systeem dat alleen werkt als het ingezet wordt op een manier passend bij de lokale situatie. Succes zien we daar waar lokale inbedding lukt. En zelfs bij goede lokale inbedding kost het inslijten van nieuw gedrag in de routines van mensen tijd. Voor succes moet de gebruiker WeHelpen adopteren en eigen maken. Daarvoor is het allereerst noodzakelijk dat mensen het bestaan van Wehelpen kennen. Dat blijkt ondanks de vele communicatie nog steeds beperkt. Communiceren alleen schijnt het ook niet te doen. David Sousa concludeert in zijn boek “How the brain learns” dat we 10% van wat we lezen onthouden en ongeveer 20% van wat we horen. Daarentegen blijft 70% van waar we over gediscussieerd hebben met anderen onthouden en 80% van wat we persoonlijk ervaren. Alle reden dus om mensen ook persoonlijke ervaring op te laten doen met WeHelpen. Zoals ook gebeurt bij de succesvolle lokale voorbeelden: sociale stages waardoor leerlingen ervaring opdoen, zorg- en welzijnsorganisaties die WeHelpen onderdeel maken van het proces in de organisaties waardoor alle medewerkers persoonlijk ervaring opdoen zoals bij de Lumensgroep, welzijnsorganisaties die mensen helpen hun netwerk te verstevigen met WeHelpen en zo kennis op laten doen met deze nieuwe manier van hulp organiseren, werkgevers die hun medewerkers “twee uur tijd van de baas” geven om ervaring op te doen met WeHelpen zoals bij zorgverzekeraar CZ.
Hans Haveman, een van de leden, Twitterde recent, “hoe komen we zover dat WeHelpen niet van de gemeente is maar van de gemeenschap? Want daar vindt het plaats.” Mijns inziens de kernvraag voor succesvolle implementatie. Maar ik hoor heel graag hoe u hierover denkt. Door in discussie te gaan zou tevens de waarde van deze blog van 10% kennisoverdracht naar 70% kunnen stijgen.
Lees ook de bijdrage van Maurits von Martels over Civil Society, de mening van Frido Kraanen over cijfers en sociaal gedrag, de ideeën van Jos van Nunen over Mantelzorg en de gedachten van Pieter Vos over Vraagverlegenheid.