Deze zomer nemen de bestuursleden van WeHelpen je mee in interessante discussies, bijzondere inzichten en vooral prikkelende punten om eens over na te denken. Frido Kraanen, Directeur Coöperatie & Duurzaamheid bij PGGM, vertelt deze week over de economie van sociaal kapitaal.
Er gebeurt iets moois tussen cijfers en sociaal gedrag!
De economie heeft een centrale plek genomen in ons leven, althans binnen de samenleving. Van oudsher gaat economie over het omgaan met schaarste, omdat nu eenmaal niets oneindig is en er dus gekozen moet worden. Om kiezen te vergemakkelijken is er al heel lang geleden ‘geld’ geïntroduceerd, zodat je makkelijker zaken kan vergelijken. Geld heeft haar dienende rol inmiddels verlaten en is “de maat der dingen” geworden. Terwijl Lucebert ooit zei ‘alles van waarde is weerloos’, lijkt het tegenwoordig meer ‘als het iets waard is, heeft het een prijskaartje’.
Dit komt ook terug in de vraag ‘hoe goed gaat het met een land, eigenlijk?’ Hier wordt snel gekeken naar het Bruto Binnenlands Product (BBP) en of het volgend jaar beter zal gaan naar economische groei en de koopkracht. Mensen weten gelukkig wel beter. Als je het er met ze over hebt, heeft iedereen Lucebert in zich: het gaat over liefde, gezondheid, eigenwaarde, ergens bij horen en ja, ook voorspoed. Wellicht is de beste indicator om hier een uitspraak over te doen wel tevredenheid of geluk.
We weten dat Nederland een van de gelukkigste landen ter wereld is. Toch is er iets interessants te zien: sinds 1983 is onze koopkracht verdubbeld, maar we zijn nog even gelukkig als in dat jaar. Een echt beslissende rol speelt geld toch ook weer niet in hoe tevreden we zijn.
PGGM, waar ik werk, heeft een paar jaar geleden fundamenteel nagedacht over haar missie. Als pensioenuitvoerder was de focus op geld vanzelfsprekend. Ook al is inkomen nadat je gestopt bent met werken erg belangrijk, het is niet een doel op zich maar een middel. We hebben ons hoger doel geherformuleerd naar ‘mensen helpen bij een waardevolle toekomst’ om ook aandacht te kunnen geven aan zaken die belangrijk zijn voor je oude dag, maar niet direct over geld gaan. Zo zijn we mede-oprichter van het Deltaplan Dementie, is duurzaamheid een centraal thema voor ons en is mantelzorg een belangrijk thema. Allemaal in het besef dat een goede dag een samenspel is van een heleboel zaken, inclusief geld. Je ziet steeds meer bedrijven zich richten op maatschappelijke vraagstukken in plaats van product-markt-combinaties. Wellicht ben ik een onverbiddelijke optimist, maar deze ontwikkelingen zorgen dat economie weer een beetje meer dienend wordt aan de kwaliteit van de samenleving.
Precies om deze reden zijn we ook de trotse oprichter van WeHelpen. In het besef dat er voor elkaar zijn de samenleving verder helpt, ook al blijven portemonnees dicht. Wat voor de één verlichting is van kwetsbaarheid, is tegelijk voor de ander het goede gevoel iets te kunnen betekenen. Die ene hulpvraag kan de opmaat zijn naar meer verbinding en een sterkere samenleving. De mooiste zin die ik hier ooit over hoorde: “sociaal kapitaal wordt, in tegenstelling tot geld, niet minder als je het uitgeeft”. Aandacht en compassie zijn krachtige valuta. Ze zijn misschien niet gemakkelijk in tabellen te presenteren of op te tellen. Maar het zijn uiteindelijk vooral de immateriële waarden die kwaliteit van leven bepalen. Geld kan dat verder ondersteunen. Niets meer en niet minder. Dat is dus een centrale opdracht voor iedereen: de economie moet dienend zijn en niet leidend. WeHelpen is een prachtig voorbeeld van een moderne, zorgzame samenleving. Het succes van WeHelpen is uiteindelijk het succes voor ons allemaal.
Lees ook: “Winst gaat niet alleen over euro’s”, de bijdrage van Jos van Nunen over Mantelzorg en de gedachten van Pieter Vos over Vraagverlegenheid.